რეცენზიები

"...ხალხური აზროვნების სამყაროდან შეთვისებული “ხედვით” არის გამსჭვალული ვაჟას პოეზია და ამიტომ ამ სამყაროს შეუცნობლად გაგვიჭირდება მისი პოეზიის სწორი წაკითხვა, ე.ი. მისი გაგება და შეყვარება. რატომ ვხვდებით “ფშაურ კილოს” უპირატესად ვაჟას პოეზიაში, განსაკუთრებით ეპოსში მაშინ, როცა მისი პროზა, პუბლიცისტიკა და ლექსების დიდი ნაწილი არ ამჟღავნებს ფშაურის სპეციფიკას? იმიტომ, რომ ვაჟას ეპოსის საფუძველი პიროვნების შინაგანი გარდაქმნის ურთულეს პრობლემას ეხება. ამ ეპოსის სიტუაციები და კოლიზიები ფშავ-ხევსურეთის საკრალური თემის მიკროეთნოგრაფიულ წიაღში იშლება და, მაშასადამე, პოეტური ექსპრესიის დინამიკა შესაბამისს სახეებსა და ფაქტურას მოითხოვს. თუ ჩვენ თანდათან არ მივეჩვიეთ ამ მითოსურ სამყაროს, მის შიგნით მოქმედი ადამიანების ცხოვრებისა და აზროვნების წესს, მათ არქაულ ფსიქოლოგიას, ჩვენ ვერ შევიგრძნობთ ვაჟას ეპოსის სიდიადეს, ვერ ჩავწვდებით მის უღრმეს ქართულს, მისი პოეტური ენის განუმეორებელ და განსაცვიფრებელ დინამიკურობას."

საჯარო ლექცია - ვაჟა-ფშაველა, როგორც პუბლიცისტი

ვაჟა-ფშაველა სწავლა-აღზრდაზე

ვაჟა-ფშაველას შემოქმედებაში მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს მის, როგორც ბავშვის სულის მცოდნის, შეხედულებებს ბავშვებსა და სწავლა-აღზდაზე. გარდა იმისა, რომ ვაჟამ საბავშვო ლიტერა­ტურა...

გველეშაპის სახე ვაჟა-ფშაველას მოთხრობაში „ნაპრალნი“

გველეშაპის სახე ვაჟა-ფშაველას მოთხრობაში „ნაპრალნი“

ცნობილია, რომ ვაჟამ, მთის შვილმა და მითური სამყაროს შესანიშნავმა მცოდნემ, თავის მხატვრულ ნააზრევში უძველესი მითური წარმოდგენების ინტერპრეტაციის თვალსაჩინო ნიმუშები დაგვიტოვა....

ანდერძი

ვაჟა-ფშაველას შემოქმედების ხალხური წყაროები

ზეპირსიტყვიერება და, განსაკუთრებით მშობლიური ფშაური ფოლკლორი, ულევ მასალას აძლევდა ვაჟა-ფშაველას თავისი მრავალფეროვანი შემოქმედებისათვის. ბევრი რამ დაკარგულია და შეიძლება მხოლოდ ვარაუდების...

ვაჟა და ნიცშე

ვაჟა და ნიცშე

არც ერთ ნაწარმოებს არ გამოუწვევია ჩვენს ლიტერატურულ წრეებში აზრთა ისეთი სხვადასხვაობა, როგორიც „გველის მჭამელს“. დღემდე არ მომხდარა ამ პოემის საფუძვლიანი...

ვაჟა-ფშაველა და ქრისტიანობა

ვაჟა-ფშაველა და ქრისტიანობა

ყველაფერი ინდივიდუალურია და ყველას ჩვენი ვაჟა-ფშაველა გვყავს: საოცარი ზნეობრიობის, ადამიანურობის, ეროვნულობის მატარებელი გენიოსიც და ჩვეულებრივი კაციც, როგორც ქრისტე, თავისი განუმეორებელი...

ვაჟა-ფშაველა - "ალუდა ქეთელაური" ("მადლი რქათ ადგა ღვთისაო...")

ალუდა ქეთელაური (“მადლი რქათ ადგა ღვთისაო…”)

ალუდა ქეთელაურით ვაჟას მეტად რთული და ძნელად მისაღწევი მიზანი დაუსახავს - პოემაში ნაჩვენებია პიროვნების მეტამორფოზა. თუ გავიხსენებთ, რომ მწერლობის უმნიშვნელოვანეს...

თიანური ფელეტონი

ვაჟა-ფშაველას მცირე პიესების თავისებურება

თუ თვალს გადავავლებთ ვაჟას უზარმაზარ ლიტერატურულ მემკვიდრეობას, მეტად მწირად მოგვეჩვენება მისივე დრამატურგიული ნაღვაწი, მაგრამ საგულისხმოა, რომ მან თავისი ნიჭი მხატვრული...

ორი ქალის სახე ვაჟა-ფშაველას პოემებიდან

ორი ქალის სახე ვაჟა-ფშაველას პოემებიდან

დიდი ჰუმანისტია ვაჟა-ფშაველა. ადამიანი გამორჩეულ ადგილზე დგას მის შემოქმედებაში: იგი ამაღლებულია, საკუთარი სიცოცხლის აზრზე ჩაფიქრებული. მტკიცე, თავისთავადი ხასიათი, პიროვნული მთლიანობა,...

ანდერძი

ვაჟა-ფშაველას პოეტური შემოქმედება

ვაჟა-ფშაველას გამოჩენამ ქართულ მწერლობაში ხალხის განსაკუთრებული ინტერესი გამოიწვია. XIX საუკუნის 80-იან წლებში მან „ახალი სუნთქვა“ შემოიტანა ჩვენს მრავალსაუკუნოვან მწერლობაში. მისი...

რაინერ კირში ვაჟა-ფშაველას შესახებ

რაინერ კირში ვაჟა-ფშაველას შესახებ

გასული საუკუნის 60-იანი წლების ბოლოს საქართველოს სსრ კულტურის სამინისტროს მოწვევით თბილისში ჩამოვიდა ორი აღმოსავლეთგერმანელი (გდრ) პოეტი რაინერ კირში და ადოლფ...

გაზვიადებული საკითხავი

ვაჟას ქართული

ვაჟას ქართული საყოველთაოდ აღიარებულია, რომ თანამედროვე სალიტერატურო ენა დაფუძნებულია ილიას, აკაკის და ვაჟას შემოქმედებაზე, და რომ ვაჟა-ფშაველას პროზისა და პუბლიცისტიკის...

ანდერძი

ვაჟა – მომავლის პოეტი

ყველას გვახსოვს სკოლის მერხიდან ვაჟას ლექსი “არწივი”: ვაჰ, დედას თქვენსას ყოვებო, ცუდ დროს ჩაგიგდავთ ხელადა, თორო ვნახავდი თქვენს ბუმბულს გაშლილს,...